احمد شاملو (ا. بامداد)
يكي از چهره‌های ممتاز و تأثیرگذار در عرصه ادبيـات و فرهنگ ايران محسوب می‌شود. شاملو در طول عمر چندين ساله خود علاوه بر مجموعه‌های شـعري كه از خود به‌جا گذاشت، تحقيقات وسيعي در باب فرهنگ‌عامه انجـام داده كـه آنهـا را در كتاب «كوچه» جمع‌آوری كرده است . وي همچنين به كار ترجمه از ادبيات و فرهنـگ سـاير ملل مختلف ورود پيدا كرد و آثار فاخري را به زبان فارسي ترجمـه كـرد . يكـي از مهم‌ترین كارهاي احمد شاملو در عرصه ادبيات تعريف و تبيين قالب سپيد در عرصه شعر است. جـداي از شكل و قالب خاصي كه شاملو در شعر معاصر مطرح كرد، انديشه و تفكّـر حـاكم بـر اشـعار وي نيز درخور توجه است. «شعر وي سرگذشت مهر و كين، یأس و اميد، عشق و نفرت، غم و شادي، درد و دريغ و حمله و گريز است.
دفترهای شعر:
- آهن‌ها و احساس (1326-1329)
- 23 (1330)
- قطع‌نامه (1329-1330)
- هوای تازه (1326-1335)
- باغ آینه (1336-1338)
- لحظه‌ها و همیشه (1339-1340)
- آیدا در آینه (1341-1343)
- آیدا: درخت و خنجر و خاطره (1344-1343)
- ققنوس در باران (1345-1344)
- مرثیه‌های خاک (1348-1345)
- شکفتن در مه (1349-1348)
- ابراهیم در آتش (1349-1350)
- دشنه در دیس (1350-1356)
- ترانه‌های کوچک غربت (1356-1359)
- مدایح بی صله (اشعار تا سال 1369)
- در آستانه (1364-1376)
- حدیث بی قراری ماهان (1351-1378)
- ناباورانه، آه! ( که هنوز منتشر نشده است.)
قصه‌ها:
- زیر خیمه‌ی گرگرفته شب
- درها و دیوار بزرگ چین
- مرگ کسب و کارمن است(روبر مرل)
- شعر و قصه برای کودکان: قصه دخترای ننه دریا_قصه‌ی دروازه‌ی بخت_ملکه‌ی سایه‌ها
شاملو و صاحب سبکی در شعر نو (شعر سپید)
احمد شاملو يكي از معدود شاعراني است كه اشعار وي از لایه‌های مختلـف زبـاني و بياني و معنايي ویژه‌ای برخوردار است. به‌طوری‌که بامطالعه‌ی اشـعار وي بـا مشخـصات و مختصات خاصي روبه‌رو می‌شویم كه در اشعار ساير شاعران معاصر وي اين امر ديده نمی‌شود. بهره‌گیری از پتانسیل‌های زبان حماسي و كهن ايراني در اشعار وي، بهره‌گیری از ظرفیت‌های زبان محاوره، روي آوردن به ساده‌نویسی به سبك شـاعران اروپـايي، تعريـف و تبيـين قالـب سپيد در عرصه‌ی شعر ازیک‌طرف باعث شده است كه شعر وي بـه لحـاظ شـكل و سـاختار متمايز و برجسته شود، از طرف ديگر در كنار شكل و قالب انديشه و تفكر حاكم بر اشـعار وي نيز درخور توجه است. پرداختن به مسائل و مباحث مختلفي كه زندگي مردم ايران به‌نوعی به آن گره‌خورده است.
احمد شاملو (ا. بامداد) يكي از شاعران مهم و تأثیرگذار شـعر معاصـر فارسـي محـسوب می‌شود. وي تحقيقات و تأليفات زيادي را در حوزه‌های مختلف فرهنگ و ادب ايران به رشته تحرير درآورده است. پر واضح است که نقش شهرت و اعتبار اصلی (ا.بامـداد) در اشـعارش بـه دليـل خلاقیت‌های سبكي و زباني و توجه به مسائل اجتماعي و انساني ست. بررسـي سـير تحقيقات نوشته نشان می‌دهد كه در ابتدا كمتر نامي از شاملو در ميان منتقدان برده می‌شود ولي در ادامه با شکل‌گیری سبك ویژه (ا.بامداد) در شعر، تقويت و انسجام سـاختار و معنـاي اشعار وي، گرايش به افكار چپ‌گرایانه و آزادي‌خواهانـه و حـضور فعـال در محافـل و مجـالس روشنفكري ايران نام شاملو بر سر زبان‌ها می‌افتد. عوامل مذكور باعث شده است كه تحقيقـات بيشتري باهدف تحليل و بررسـي اشـعار و شخـصيت شـاعر نوشـته شـود.
منابع
- براهنی، رضا؛ کیمیاوخاک؛ نشر مرغ آمین؛ 1366؛ تهران
- حریری، ناصر؛ هنر و ادبیات امروز: گفتگو با احمد شاملو و رضا براهنی؛ ناشر کتابسرای بابل؛ 1365
- یعقوب‌شاهی، نیاز؛ عاشقانه ها؛ انتشارات هیرمند؛ تهران؛ ۱۳۷۳
- براهنی، رضا؛ طلا در مس؛ انتشارات زریاب؛ 1380
- مختاری، محمد؛ انسان در شعرمعاصر؛ انتشارات توس؛ چاپ اول ۱۳۷۲
- لنگرودی، شمس؛ تاریخ تحلیلی شـعر نـو (جلد اول)؛ ، نشر مرکز؛ 1378؛ تهران
- فصلنامه ی علمی پژوهشی زبان وادب فارسی
