مهدی اخوان ثالث (م. امید)
مهدی اخوان ثالث (۱۰ اسفند ۱۳۰۶ – ۴ شهریور ۱۳۶۹) متخلص به م. امید، شاعر پرآوازه، نویسنده و نوپرداز معاصر میباشد.
نقش اخوان در تثبیت شعر نیمایی
اخوان، پس از آشنا شدن با نیما یوشیج به نوسرایی روی آورد و توانست شعر نیمایی را بهگونهای بدعت آور در سازهی سرودههایش که خود صاحب سبکی تازه و مستقل بود همراه نماید.
مجموعه شعرها:
- زمستان (۱۳۳۵)
- آخر شاهـنامه (۱۳۳۸)
- از این اوستا (۱۳۴۴)
- منظومه شکار (۱۳۴۵)
- پـائـیـز در زندان (۱۳۴۸)
- در حـیاط کوچک پائـیـز در زندان (۱۳۵۵)
مهدی اخوان ثالث، کار خود را در آغاز با سبک خراسانی آغاز کرده بود. باآنکه زاده خراسان و دلبسته میراث ادب کهن فارسی بود، خیلی زود راه نیما را پیدا کرد و بهعنوان یکی از وفادارترین یاران وی با نشر مجموعه «زمستان» در سال ۱۳۳۵ نشان داد که به شکل تازه شعر حماسی و اجتماعی دستیافته است و در مجموعه «آخر شاهنامه» روح شعر و شاعری خود را در واپسین سالهای حیات نشان داد. صلابت و سنگینی شعر خراسانی، زبان ادبی و درمجموع تمثیل سرشار او از اشارهها و سنتهای حماسی و اساطیری کهن و علاقه ویژه اخوان به زبان حماسی و فکر فردوسی، سبک شاعری وی را متمایز میسازد.
الهام گرفتن اخوان از اشعار کهن و سبک حماسی و همچنین سبکِ شعر نیمایی و سوگ اخوان بر گذشته، مجموعهای مختص برسازهی سرودههایش فراهم کرد که در هم عصران اخوان و نسلهای بعد از او اثری بدیع افراشته برجای نهاد و همچنین بهواسطهی پیوند معنایی میان اجزا شعر نیمایی، شعر خود را قوام بخشید.
اخوان با بهرهگیری از شعرِ شاعران کهن و نیز شگردهای صوری کلامی، تکنیک بلاغت، اشعار خود را با زبانی ساده در قالب شعرِ نو ریخت و موضوعات انسانی و جهانی را در آنها تعبیه کرد.
هنر او مفهوم بخشیدن به همه عناصر ناموزون بوده است، سرعتِ حرکت سازهی شعرِ اخوان بر حماسه و تناسب محتوی آن با سبک نیمایی، درواقع تعیینکننده مختصاتِ اصلیِ جهانبینی اخوان میباشد.
منابع
- اخوانثالث، مهدی؛ بدعتها و بدایع؛ انتشارات توکا؛ تهران؛ چاپ اول ۱۳۵۷
- براهنی، رضا؛ کیمیاوخاک؛ نشر مرغ آمین؛ ۱۳۶۶؛ تهران
- حریری، ناصر؛ هنر و ادبیات امروز: گفتگو با احمد شاملو و رضا براهنی؛ ناشر کتابسرای بابل؛ ۱۳۶۵
- موحد، ضیاء؛ شعر و شناخت؛ انتشارات مروارید؛ ۱۳۷۷