شعری یدالله مفتون امینی
ترجمه سیناعباسی هولاسو
یدالله مفتون امینی بنا بر گفته ها در سال ۱۳۰۵ در روستای هولا سو در پنج کیلومتری شاهین در استان آذربایجان غربی به دنیا آمده است اما یدالله مفتون امینی مطابق ثبت در پشت قرآن قدیم خانوادگی در تاریخ اول ذیقعده ی سال ۱۳۴۴ هجری قمری در قریه « هولا سو » در پنج کیلومتری شاهین دژ و صایین قلعه قدیم که در ساحل زرینه رود و میان آذربایجان و کردستان قرارگرفته تولد یافته است و این تاریخ برابر تقویم رسمی صد و سی ساله ی سازمان ثبت احوال مطابق است با ۲۱ خرداد ماه سال ۱۳۰۵ هجری شمسی است ، اما در شناسنامه مفتون امینی تاریخ تولد با سه سال تفاوت روز دهم ماه بهمن سال ۱۳۰۲ شمسی قید شده است . نام اصلی مفتون امینی ، یدالله امینی است ، فرزند مرحوم عبدالله ( خان میرزا بیک سابق ) و چون در غزل ها « مفتون » تخلص می کرده و غزل های یدالله مفتون امینی با این نام از سال سی و سه به بعد انتشار یافته این عنوان ، داخل در نام رسمی او شده است . یدالله مفتون امینی از هشت سالگی به تبریز آمده ولی تابستان ها را در زادگاه خود گذرانیده . در سال ۱۳۲۵ از دبیرستان فردوسی تبریز و در سال ۱۳۲۸ از دانشکده حقوق تهران فارغ التحصیل شده و به مدت سی و یک سال در وزارت دادگستری خدمت کرده است و در سال ۱۳۵۰ به جهت سیاسی بودن اشعارش و طرف علاقه بودن روشنفکران فرهنگی محل از سمت قضایی برکنار و رییس اداره امور ورشکستگان شده و سپس با پیشنهاد و اصرار زیاد با همان سمت به تهران انتقال داده شده است . مفتون امینی بعد از انقلاب اسلامی به فاصله اندک دوباره به قضاوت برگردانیده شده ولی او به جهت اشتغال حاد و حرفه ای به کار شعر و شاعری با تقاضای مکرر و مداوم خود ، در اواخر سال ۱۳۵۹ بازنشسته و دوران اصلی شاعری اش از همین زمان شروع شده است . مفتون امینی به خاطر شعرها و فعالیت های ادبی خود بارها از طرف مراکز مختلف مورد تقدیر و تجلیل قرار گرفته و کتاب « فصل پنهان » و در ادامه سه کتاب بعدی او حاوی نمونه های اصیلی از شعر سپید گفتاری بنا به نظر دو سه ناقد معروف شناخته شده است ولی خود مفتون امینی تلاش یک یا دو فرد را کافی برای استعلای شعر معاصر ایران نمی داند و معتقد است که دست کم ده الی بیست شاعر جوان و میان سال باید کوشش و جوشش دسته جمعی داشته باشند . شعر مفتون امینی در تمام مجله ها و روزنامه های معتبر شصت سال اخیر انتشار یافته و علاوه بر شعر فارسی ، در شعر ترکی هم توفیق داشته ولی چنان که از اظهارات یدالله مفتون امینی در وقت صحبت های خصوصی به دست می آید تشنه ی کارهای تازه تری است آن هم در دهه هشتاد عمر ! و اگر گلایه ای و دغدغه ای داشته باشد نه از پیری و نه از بحران شعر ، بلکه از وضع بد کار نشر و توزیع است و دلش به حال جوانان شاعر می سوزد که در آغاز سفری پر مخاطره به پریدن از جوها و چرخیدن در دوراهی ها خرسنداند . یدالله مفتو ن امینی بیش از نیم قرن است که در شعر حضور جدی دارد و با جریان شعر هر دهه نیز آثارش همسنگ بوده ، خود را به اثبات رسانده است . حتا در جریان شعر موسوم به ” شعر دهه ی هفتاد ” . غزل هایی هم دارد که پهلو به ” غزل نو “می زند و بایست آغارینه ای بر این نوع غزل به حسابشان آورد . مفتون امینی شعر های درخشانی هم به ترکی دارد که قابل تأمل اند . دو بیتی ( مفاعیلن مفاعیلن مفاعیل ) را هم نخستین بار به صورت جدی در شعر ترکی سروده است .
متن اصلی شعر به ترکی آذربایجانی
_ کوچه ده کیچیک بیر قیز یول گئدیر
یای دوندارماسی الینده
اوزاق زیروه لرین سویوغی داماغیندا
سرین چایلارین آخینتی سی دامارلاریندا
وبوتون دره لر پتگی نین بالی دیلینده
گؤزلرینده امما
بیر نشانه لر پاریلدیر
که اوندان سیزه بیر پیریلتی دا، دییه بیلمه ره م…..
( ترجمه شعر به فارسی )
_دخترکی در کوچه راه می رود
با بستنی که در دست دارد
سردی آن اوج های دور دست در زیر لبش
خنکی رودخانه های جاری در رگهایش
و تمام عسل کندوی دره ها روی زبانش
اما در چشمانش
نشانه ای برق می زند
که از آن نمی توانم ، گوشه ی کم سویی را برای شما بازگو کنم
شعر از یدالله مفتون امینی از کتاب از پرسه خیال در اطراف وقت سبز
